Verreweg de meeste diëten zijn gebaseerd op calorieën beperken. Het idee hierachter is het ‘calorie in – calorie uit’ model. Volgens deze denkwijze ontstaat overgewicht als je te veel calorieën eet en te weinig calorieën verbrandt. Overgewicht is dan het gevolg van een calorie overschot. De oplossing is dan simpel: strikte calorie-beperking!

Het ‘calorie in – calorie uit’ model

Het calorie in-calorie uit model lijkt logisch, maar in het geval van ons lichaam is het onjuist. Er zijn twee redenen waarom het calorie in – calorie uit model onjuist is:

• ons lichaam is complex en heeft tal van terugkoppelingsmechanismes waardoor het zich aan situaties kan aanpassen
• niet alle calorieën zijn hetzelfde, een calorie in coca cola is niet hetzelfde als een calorie in spinazie!

Hormoonhuishouding

De gedachte achter het calorie in – calorie uit model (CICA model) is dat als er minder energie binnenkomt (door minder te eten) en je meer energie gaat gebruiken (door te sporten), er een energie (calorie) tekort ontstaat. De verwachting is dat je lichaam lichaamsvet gaat verbranden om dit energie tekort op te heffen. Op zich is dat heel logisch geredeneerd.

In de meeste gevallen is dit niet wat er gebeurt. Door steeds minder te gaan eten, gaat ons lichaam op de ‘spaar-stand’. Hier spelen onze hormonen een belangrijke rol in.

Ons lichaam past zich aan. In het onderstaande filmpje legt Jason Fung in het Engels uit waarom calorieën beperken niet werkt, niet kan werken!

Niet alle calorieën zijn hetzelfde

Het tweede probleem met de ‘calorie in – calorie uit’ model is dat calorieën niet allemaal hetzelfde zijn. Een calorie is een calorie klinkt wel simpel, maar zo is het dus niet. Er zijn twee redenen waarom calorieën niet allemaal gelijk zijn:

• een calorie uit pure voeding bevat veel meer voedingsstoffen en kan een gevoel van verzadiging geven, een calorie uit bewerkte producten vol met suiker en met weinig of geen vezels, vitamines en mineralen, geeft geen gevoel van verzadiging. Je blijft honger houden want je lichaam snakt naar voedingsstoffen.
• we zijn allemaal anders en hoe je lichaam met calorieën omgaat zal ten dele bepalen of je overgewicht krijgt of niet. Het is dus onjuist om te denken dat als je bijvoorbeeld de hoeveelheid calorieën die je eet halveert, dat je dan automatisch een vaste hoeveelheid lichaamsvet zal verbranden. Dit hangt namelijk af van je leeftijd, geslacht, mate van overgewicht, hoe lang je overgewicht hebt, of je veel diëten hebt gevolgd, of je insuline resistent bent, of je veel spiermassa hebt of niet, of je voldoende slaapt of je erg gestrest bent, etc.

In dit korte filmpje legt Professor Robert Lustig uit waarom voor ons lichaam de ene calorie heel anders is dan de andere calorie:

Calorieën beperken werkt niet

Heel veel onderzoek heeft laten zien dat afvallen door calorie-beperking niet werkt. Maar liefst 98% van de mensen die afgevallen zijn door hun calorieën te beperken zijn binnen 5 jaar niet alleen terug op hun oude gewicht, nee ze zijn zwaarder dan toen ze aan hun dieet begonnen!

Het is dus niet vreemd dat steeds meer mensen (ernstig) overgewicht hebben, want het advies door artsen, diëtisten en de media, dat mensen vooral minder moeten eten en meer moeten bewegen werkt niet. Het ergste is dat als mensen diëten volgen en uiteindelijk dus nog meer aankomen, ze meestal niet geloofd worden. Er wordt gedacht dat ze niet genoeg wilskracht hebben of stiekeme eters zijn. Zij krijgen dus de schuld van het feit dat ze onjuist advies opvolgen. Blaming the victims, in plaats van eindelijk eens het advies gaan herzien. 

Alles al geprobeerd?

Het keto dieet is anders, het werkt heel anders en het zorgt er voor dat je lichaam weer leert om opgeslagen energie (vet) te gaan gebruiken. Ja, je kan een heel aantal dingen niet eten, want het is een dieet. Maar je kan ook heel veel wel eten en je kan zeker heel lekker eten op het keto dieet. En het allerbeste is dat je kan afvallen zonder honger en je gewicht blijft er ook daadwerkelijk af (tenzij je weer terug gaat naar je oude manier van eten).