Vroeger was het heel normaal om verzadigde (dierlijke) vetten te eten. Tegenwoordig zijn we helemaal gewend om te horen dat verzadigde vetten ongezond zijn. Het advies is om vooral vetarm te eten en als je al vet eet, dan in elk geval voor plantaardige vetten te kiezen. Plantaardige vetten zouden goed voor hart- en bloedvaten zijn.
Een grote verandering!
De overschakeling naar het keto dieet kan dan wel als een schok komen. Je bekijkt je boodschappenlijst en ziet dozenvol met eieren, vele pakjes roomboter, heel veel slagroom, roomkaas, mascarpone, spek, zalm, en ga zo maar door. Het is dan natuurlijk helemaal niet zo vreemd, dat je je afvraagt of dat nou wel goed kan zijn.
Waar is ons voedingsadvies eigenlijk op gebaseerd?
Dit filmpje verteld in 14 minuten alles wat je moet weten over het eten van vet. Het officiële voedingsadvies is namelijk in het geheel niet op wetenschappelijk onderzoek gebaseerd! Ongelooflijk, niet waar? Hier kan je een link vinden naar een onderzoek dat vernietigende conclusies trekt – het voedingsadvies in de Westerse wereld om vooral veel koolhydraten en weinig verzadigde vetten is totaal niet op wetenschappelijk bewijs gebaseerd. Ondertussen worden mensen dikker en dikker en ongezonder en ongezonder en toch blijft het voedingsadvies zoals het is. En mensen die veel overgewicht hebben krijgen er zelf de schuld van, terwijl ze juist vaak het voedingsadvies wel degelijk gevolgd hebben. Blame the victim!
Onjuiste aannames
De meest gehoorde redenen waarom verzadigde vetten heel slecht zouden zijn en daarom beperkt moeten worden zijn:
- hart- en vaatziekten
- hoog cholesterol
- obesitas (van vet eten wordt je dik)
Verzadigde vetten en hart- en vaatziekten
Als het waar was dat verzadigd vet hartaandoeningen veroorzaakt, dan zou je verwachten dat mensen die veel verzadigd vetten eten een groter risico lopen op hart- en vaatziekten. Maar studies hebben dit niet gevonden. Zo is in een grote meta analyse gekeken naar een populatie van 347.747 proefpersonen uit in totaal 21 onderzoeken. De conclusie was dat er “geen significant bewijs was om te concluderen dat verzadigd vet in de voeding geassocieerd is met een verhoogd risico op coronaire hart- of cardiovasculaire aandoeningen”. Andere onderzoeken trekken dezelfde conclusie: 12.866 mannelijke proefpersonen met een hoog risico op hartaandoeningen werden ingedeeld in een vetarme of westerse dieetgroep. Na zes jaar werd er geen verschil tussen hen gevonden. De Women’s Health Imitative, de grootste gerandomiseerde gecontroleerde studie in de geschiedenis van het dieet, bestond uit 48.835 postmenopauzale vrouwen die ook in twee vergelijkbare groepen waren verdeeld en opnieuw werd er geen bewijs gevonden dat verzadigde vetten de kans op hart- en vaatziekten vergroten.
Bovendien zijn er in de afgelopen jaren ook steeds meer onderzoeken die hebben laten zien dat volle zuivelproducten juist goed zijn voor je hart- en bloedvaten!
Hier kan je meerdere onderzoeken lezen die laten zien dat er geen enkel bewijs is dat natuurlijke verzadigde vetten leiden tot hart- en vaatziekten.
Transvetten zijn wel problematisch
Het is een andere situatie als je gaat kijken naar kunstmatige vetten, dus kunstmatig geproduceerde transvetten. Dit zijn vetten die gedeeltelijk of geheel gehard zijn (op pakjes zie je dan staan hydrogenated en dat kan dus deels of geheel). Dit soort vetten zijn ontzettend slecht voor je. Dit soort vetten worden ook onder de verzadigde vetten gerekend, maar dit is eigenlijk dus heel misleidend. Er is overigens geen probleem met natuurlijke transvetten. Zo bevat roomboter een klein percentage natuurlijke transvetten.
Transvetten zitten in heel veel fastfood, bakkerijproducten en margarines, maar ook in van allerlei sausjes en andere bewerkte producten. Transvetten verhogen het risico op hart- en vaatziekten doordat ze ontstekingen in het lichaam veroorzaken.
Triglyceriden en koolhydraten (vooral suiker)
Er is wel een verband tussen de hoeveelheid triglyceriden in je bloed en (een verhoogde kans op) hart- en vaatziekten. Je krijgt echter geen hoog triglyceride gehalte door het eten van verzadigde vetten, je krijgt het door het eten van suiker en bewerkte koolhydraten. Dus als je een hoog triglyceride gehalte hebt, dan is het het beste om ketogeen te gaan eten.
Verzadigde vetten en cholesterol
Het eten van verzadigde vetten kan je cholesterol niveau verhogen. Bij cholesterol wordt vaak gedacht aan ‘slecht’ en ‘goed’ cholesterol. Er wordt dan gedacht dat een hoog LDL niveau slecht is. Echter er zijn meerdere soorten LDL en lang niet al die soorten zijn slecht. Het ligt er dan dus maar net aan wat je aan het meten bent! Hier kan je daar meer over lezen, inclusief een link naar Nederlands onderzoek (in het Nederlands).
Verzadigde vetten zorgen voor overgewicht
Een ander hardnekkig misverstand is dat je van vet eten heel dik wordt. Ook dit klopt niet. Juist door meer vet en eiwitten te eten zal je je eerder verzadigd voelen en dus uiteindelijk minder gaan eten. Het stelt je zelfs in staat om langer te gaan vasten (en dus meer lichaamsvet te verbranden!).
Het is dan wel belangrijk dat je de hoeveelheid koolhydraten die je eet flink verminderd. Als je namelijk veel koolhydraten en veel vet eet, dan schakel je je verzadigingsmechanisme uit en is de kans dat je gaat overeten heel erg groot!
Ancel Keys en de Amerikaanse suikerindustrie
Het hele idee dat verzadigde (dierlijke) vetten slecht zijn komt van de Amerikaan Ancel Keys. Hij wist de Amerikaanse autoriteiten te overtuigen dat het eten van verzadigde vetten leidt tot een hoog cholesterolgehalte en dat een hoog cholesterol gehalte leidt tot hart- en vaatziekten. We zouden daarom vooral vetarm en meer koolhydraten moeten eten. Tegelijkertijd zorgde hij dat zijn grote tegenpool, John Yudkin, wiens onderzoek uitwees dat niet verzadigde vetten maar juist suiker het probleem was, helemaal belachelijk werd gemaakt.
Vetarm eten en obesitas crisis
The Story of Fat: Why we were Wrong about Health
Zoals dit fimpje laat zien, sinds de opkomst van vetarm eten is obesitas een groot probleem geworden en zijn hart-en vaatziekten niet afgenomen maar juist toegenomen. Dit is ook niet zo vreemd want hart- en vaatziekten worden vaak veroorzaakt door chronische ontstekingen. Die ontstekingen beschadigen je aders en cholesterol probeert de schade dan te herstellen. Cholesterol wordt dus onterecht als het probleem beschouwd. Het feit dat LDL cholesterol in je aders zit, betekent dat ze beschadigd waren en je lichaam probeert die schade te repareren. Het is dus belangrijk om te zorgen dat je lichaam niet verder beschadigd raakt! Je wilt dus vooral proberen om ontstekingen tegen te gaan en dit kan je bereiken via gezonde voeding. Hier kan je daar meer over lezen.
