Weet je het verschil tussen ketose en keto-acidose? Veel mensen denken dat het keto dieet heel gevaarlijk is, want ze denken dat je keto-acidose krijgt. Dit is niet zo, maar het is wel belangrijk om te weten wat het verschil tussen ketose en keto-acidose is en hoe je het herkent.

Kan je lichaam insuline produceren?

Op een standaard dieet is glucose de belangrijkste energiebron voor je lichaam. Je eet koolhydraten en als gevolg hiervan stijgt je bloedsuiker niveau. Je lichaam maakt insuline aan en de insuline zorgt dat alle cellen in je lichaam de glucose uit je bloed kunnen opnemen en als brandstof gebruiken. Hierdoor stabiliseert je bloedsuikergehalte.

Dit is wat er bij gezonde mensen gebeurt als je iets met koolhydraten eet: je lichaam maakt insuline en de insuline reguleert je bloedsuikerspiegel.

Dit is niet wat er gebeurt als je diabeticus bent en je bloedsuiker niet onder controle hebt. Als je diabetes hebt moet je zelf insuline inspuiten om op die manier zelf je bloedsuikerspiegel te reguleren. Dit is waarom je op gezette tijden je bloedsuikergehalte moet checken.

Keto-acidose

Als je lichaam onvoldoende insuline kan aanmaken en je hebt koolhydraten gegeten, dan gebeurt er iets heel anders. Je hebt veel glucose (in je bloed), maar je lichaam kan het niet gebruiken, omdat je lichaam onvoldoende insuline kan aanmaken. Je lichaam gaat daarom op zoek naar een andere energiebron. Het gaat ketonen produceren. Je hebt nu dus én glucose in je bloed (hoog bloedsuiker) én ketonen in je bloed.

Nu ontstaat een levensbedreigende situatie, ‘diabetische ketoacidose‘. Door de combinatie van glucose en ketonen gaat je bloed verzuren. Hierdoor droogt je lichaam uit en verzuurt, je voelt je verward en je bent je niet meer van je omgeving bewust.

Uiteindelijk leidt dit tot een coma en de dood, als er niet tijdig ingegrepen wordt. Dit gebeurt als je als diabeticus je bloedsuiker niet onder controle kan houden.

Symptomen van keto-acidose

• Je hebt dorst en moet veel plassen.
• Je hebt hoofdpijn en bent moe of slaperig.
• Je hebt een droge tong en huid.
• Je hebt buikpijn en spierpijn.
• Je bent misselijk en/of moet braken.
• Je lichaam droogt uit (door veel plassen en braken).
• Je hebt een snelle ademhaling en zoet ruikende adem (acetongeur).
• Je hebt verwijde pupillen en wazig zicht

Verschil tussen ketose en keto-acidose

Je eet juist heel weinig koolhydraten om in ketose te komen

Op het keto dieet eet je heel weinig koolhydraten, want op die manier kan je je insuline niveau laag houden. Als gevolg hiervan, blijft je bloedsuikergehalte ook laag.

Je lichaam gaat vet verbranden om aan energie te komen en hier komen ketonen bij vrij. Deze ketonen komen in je bloed (en adem en urine). Echter, als je in ketose bent heb je een laag bloedsuikergehalte, je hebt dus heel weinig glucose (want je eet vrijwel geen koolhydraten). Je lichaam kan echter gewoon nog insuline maken als dit nodig is. Dit is waarom gezonde mensen geen extreem hoge hoeveelheden ketonen produceren.

Zodra je bloed een bepaalde hoeveelheid ketonen bevat, gaat je alvleesklier insuline aanmaken, zodat de ketonenproductie stopt.

Je eet gewoon koolhydraten en toch kom je in ketose

Dit is een heel groot verschil met keto-acidose. Bij keto-acidose heb je een hoog bloedsuikergehalte, maar je kan geen insuline aanmaken. Je lichaam denkt dat je aan het verhongeren bent, want er is wel glucose in je bloed maar het kan je cellen niet in (want daar heb je insuline voor nodig).

Omdat je lichaam denkt dat je verhongert, gaat het in abnormaal hoog tempo vetten en eiwitten verbranden om aan brandstof te komen. Dit leidt tot een heel hoog ketonengehalte in je bloed.

Er is geen veiligheidsmechanisme om de productie van ketonen op een gegeven moment te stoppen, want je pancreas is niet in staat om insuline aan te gaan maken. Deze combinatie van heel hoog bloedsuiker en heel veel ketonen is levensbedreigend. Artsen kunnen dit heel snel checken door je bloed en urine te checken en het behandelen door de toediening van insuline.

Risico groepen

Zowel bij ketose als keto-acidose kan je ketonen in je bloed, urine en/of adem meten. Het verschil tussen ketose en keto-acidose zit in de hoeveelheid ketonen die je meet. Bij keto-acidose praat je over heel veel ketonen. Als je ketostix gebruikt, is je doel op het keto-dieet ‘moyen’ , het gaat er dus niet om om zo diep mogelijk in ketose te zijn.

Een ander verschil tussen ketose en keto-acidose is hoe je je voelt. Als je ketonen hebt gemeten in je urine, bloed of adem en je voelt je echt ziek, heel zwak en heel misselijk dan is de kans groot dat dit de symptomen zijn van keto-acidose.

Er is namelijk een kleine kans dat je diabetes type 2 hebt, zonder dat je je hiervan bewust bent. Het komt regelmatig voor dat een episode van keto-acidose leidt tot de diagnose dat je diabetes hebt. Als je je dus niet goed voelt, wacht dan niet af, maar laat je bloed checken door een arts. Dit is snel gedaan en mocht het keto-acidose zijn, dan kan een arts het direct behandelen door insuline toe te dienen.

Dit is ook de reden dat je als diabetespatiënt, het keto dieet alleen volgt onder begeleiding van een arts. Het keto dieet kan diabetes type 2 patiënten zelfs helpen om van diabetes af te komen, maar de medicatie moet dan zorgvuldig aangepast worden, anders is er wel degelijk een risico dat je keto-acidose krijgt.

Dit is weliswaar zeldzaam, maar ook bepaalde ziektes of infecties, evenals sommige medicijnen, kunnen er ook voor zorgen dat je lichaam insuline niet goed kan aanmaken. In zulke situaties is er een mogelijkheid dat je keto-acidose krijgt. Longontsteking en urineweginfecties kunnen ook triggers zijn die tot keto-acidose kunnen leiden. Andere triggers kunnen een hartaanval, erge uitdroging, drugsgebruik, alcoholisme, bloedvergiftiging (sepsis), alvleesklierontsteking, etc. Er zijn dus best wel een heel aantal aandoeningen waarbij keto-acidose kan optreden en het is dus belangrijk dat je hier alert op bent. Deze gevallen hebben natuurlijk niks met het keto dieet en hebben niks met ketose te maken.

Je kan ook in keto-acidose komen als je SGLT-2 remmers gebruikt of als je zwanger bent of borstvoeding geeft. Dit is een andere reden waarom het geen goed idee is om het keto dieet te volgen als je zwanger bent of borstvoeding geeft. Het is niet goed voor de baby (kan de stofwisseling vertragen) en het kan gevaarlijk zijn voor jezelf.

Ook als je andere medische problemen hebt en/of medicijnen slikt, is het natuurlijk verstandig om eerst met je arts te overleggen.