Denk je dat jouw kind een voedselallergie, bijvoorbeeld een koemelkallergie heeft? Tussen de 2-7% van alle zuigelingen in Nederland heeft een koemelkallergie. Koemelkallergie is hiermee de meest voorkomende voedselallergie bij baby’s. Kinderen met koemelkallergie hebben een allergische reactie tegen één of meerdere eiwitten in koemelk.

Koemelk allergie test

Je huisarts of het consultatie bureau kan je baby testen om een koemelkallergie te bevestigen of uit te sluiten.

Zeker voor baby’s die geen borstvoeding krijgen is het belangrijk om je baby te laten testen, voor dat je producten met koemelk gaat vermijden. Moedermelk is zonder meer het gezondste voor een baby, maar baby voeding gemaakt van koemelk is een goed alternatief vol met de nodige voedingsstoffen. Je kan dit niet zonder meer zelf vervangen met een plantaardig alternatief. Er is dan namelijk een groot risico dat je kind niet alle nodige voedingsstoffen binnen krijgt, of niet in de juiste verhoudingen binnenkrijgt.

Zuigelingen

Als je baby een koemelkallergie heeft en je geeft borstvoeding dan kan je het advies krijgen om zelf tijdelijk geen producten met melk en/of melkeiwitten te gebruiken. Je baby zal dan na een dag of 5 al minder allergie symptomen hebben en na 2-3 weken helemaal geen symptomen meer.

Als je flesvoeding geeft, dan kan de huisarts of het consultatiebureau speciale allergievoeding (bijvoorbeeld Neocate) adviseren. Speciale allergievoeding is niet hetzelfde als hypoallergene voeding! De kosten van speciale allergievoeding kunnen na overleg met je zorgverzekeraar vergoed worden.

Peuters en kleuters

Natuurlijk zijn melk en melkproducten vooral voor jonge kinderen een goede (en makkelijke!) bron van eiwitten, vitamines D en K en calcium. Als je je kind geen melkproducten kan geven, kan het daarom nodig zijn om je kind een calcium en vitamine D en K supplement te geven. Je lichaam neemt calcium en vitamine uit een supplement nooit zo goed op als uit pure voeding. Dit is dus echt second best, je doet het omdat je geen keus hebt. Ook dit is een reden om je kind eerst te laten testen op een koemelk allergie voordat je dit soort aanpassingen gaat maken. Bovendien moet je met calciumsupplementen uitkijken dat ze geen melkeiwitten bevatten. Als je kind een bevestigde koemelkallergie heeft zal je waarschijnlijk speciale supplementen op recept kunnen krijgen.

Over een koemelk allergie heengroeien

De meeste kinderen groeien redelijk snel over een koemelkallergie heen. De helft van de baby’s met koemelkallergie is er tegen de tijd dat ze 1 jaar oud zijn overheen gegroeid. Gelukkig wordt melk al snel minder belangrijk als voedingsstof als je kind vaste voeding gaat eten.

Bespreek dus met je huisarts of het consultatiebureau hoe lang je bepaalde producten moet vermijden. Dit hangt namelijk af van de ernst van de koemelkallergie, of er meer koemelkallergie in de familie voorkomt, of je kind eczeem heeft etc.

Het kan namelijk zijn dat je na een tijdje geleidelijk producten met koemelk weer mag introduceren. Check dit dus, want dit maakt jouw leven en het leven van je kind een stuk makkelijker!

Korter dan leeftijdgenoten

Er is inmiddels vrij veel onderzoek dat laat zien dat kinderen die helemaal geen melkproducten mogen eten, minder groeien dan kinderen die wel melkproducten eten.

Het is nog niet duidelijk waarom dit zo is, maar je kan bijvoorbeeld in dit onderzoek en in dit onderzoek hier meer over lezen. De onderzoekers vonden onder meer dat kinderen met een koemelkallergie niet alleen minder lang waren, minder zwaar waren en een lagere BMI hadden vergeleken met kinderen die geen melkallergie hadden maar ook vergeleken met kinderen die geen melkallergie hadden, maar om andere redenen geen melkproducten aten. Ze vonden ook dat kinderen met een melkallergie een grotere kans hebben om een calciumtekort en vitamine D tekort te ontwikkelen.

Eiwitten

In melk zitten veel eiwitten en het zijn die eiwitten waar je kind allergisch voor is als het een koemelkallergie heeft. Een baby heeft veel eiwitten nodig om te kunnen groeien. Als je borstvoeding geeft krijgt je baby zeker de eerste 6 maanden alles wat hij nodig heeft uit de moedermelk. Daarna wordt het makkelijker want via vaste voeding kan je peuter voldoende eiwitten uit andere bronnen halen, zoals vlees, vis, eieren en gevogelte. Je kan rauw vlees, vis of gevogelte pureren en dan met keto paneermeel in nuggets of vissticks maken. Die kan je vervolgens in de oven bakken. Zo krijgt je kind dan alle essentiële eiwitten en een hoop vitamines binnen.

Peulvruchten bevatten ook eiwitten, maar bevatten niet alle essentiële aminozuren die ons lichaam nodig heeft. Een uitzondering hierop is soja, maar te veel soja is zeker niet goed voor kleine kinderen.

Soja melk – ziekte van Kawasaki

Soja bonen zijn heel eiwitrijk. Toch wordt soja melk zeker voor baby’s onder de 6 maanden afgeraden, omdat ook soja een allergeen is. Een baby met een koemelkallergie heeft een grotere kans ook allergisch op sojamelk te reageren. Het is daarom beter om speciale babymelk op voorschrift van de huisarts of het consultatiebureau te geven. Bovendien zit daar alles in wat je baby nodig heeft.

Bovendien moet je ook met peuters en kleuters voorzichtig zijn met soja. Er is namelijk onderzoek dat baby’s en jonge kinderen die veel soja (soja melk, tofu, edamame etc.) binnenkrijgen een groter risico lopen om de ziekte van Kawasaki te ontwikkelen. Dit is een auto-immuunziekte, waarbij ontstekingen optreden in de slagaders en het hart beschadigd raakt.

Rijstmelk – arseen

Kinderen onder de 5 jaar met een koemelkallergie, kunnen beter ook geen rijstmelk drinken. Dit is omdat er kleine hoeveelheden arsenicum (arseen) in rijst en dus ook rijstmelk zit.

Voor oudere kinderen is dit een minder groot probleem, omdat ze minder (rijst)melk drinken dan jonge kinderen en daardoor dus minder arseen binnen zullen krijgen. Echter rijstmelk bevat zeer weinig eiwitten en ook geen vitamine B, dus het bevat hoegenaamd geen voedingsstoffen en heeft geen toegevoegde waarde in een gezond dieet.

Geiten-en schapenmelk

Als bij je kind een koemelkallergie is vastgesteld, dan zal het ook geen geitenmelk of schapenmelk (of producten die deze melkeiwitten bevatten) mogen drinken.

De reden hiervoor is dat de eiwitten in geiten en schapenmelk qua structuur veel op die in koemelk lijken. Daarom heeft 90% van de kinderen met een koemelkallergie ook een allergische reactie als ze deze producten gebruiken.

Amandel drink of andere notendrinks

Je zou misschien denken dat amandeldrink of een andere notendrink dan een goed alternatief kan zijn. Noten bevatten per slot van rekening vrij veel eiwitten. Helaas is dit niet zo. De voedingswaard in kant-en-klare amandeldrink is ongeveer nul. Dit is waarom er vaak vitamines en mineralen wordt toegevoegd. Je kan dan net zo goed een glas water met een vitamine/mineralen supplement geven.

Als je zelf amandeldrink maakt, zal er iets meer aan voedingsstoffen inzitten, doordat je veel meer amandelen gebruikt, maar het is nog steeds volstrekt onvoldoende voor je kind.

Welke producten moet je kind vermijden?

Als je kind een koemelkallergie heeft dan wordt koken en buiten de deur eten opeens een stuk lastiger. Voor baby’s is het niet zo’n groot probleem, omdat je speciale allergievoeding kan geven, maar zodra je kind op vaste voeding overgaat wordt het wel lastiger.

Koemelkeiwitten zitten in heel veel producten!

Heel veel producten bevatten koemelkeiwitten. In zuivelproducten, zoals melk, karnemelk, yoghurt, kwark, boter, vla, kaas, ijs, is dat vanzelfsprekend. Maar de voedingsmiddelenindustrie verwerkt bestanddelen van melk en sporen van koemelkeiwitten in de meest uiteenlopende producten waar je ze misschien helemaal niet zou verwachten:

1. Chocomel, Yogho!Yogho!, Fristi, Vifit, Optimel, Yakult, Danone etc.
2. Kwark, kefir, pap, umer, hangop, hüttenkäse, smeerkaas etc.
3. Brood (vooral zacht witbrood)
4. Bepaalde vleeswaren voor op brood
5. Fruitzuiveldrankjes (Taksi, Rivella, GoedeMorgen! e.a.)

Een kind met koemelk allergie hoeft niet allergisch te zijn voor alle eiwitten in koemelk! Het is dus het beste om de allergoloog die de koemelkallergie heeft vastgesteld te vragen om de precieze lijst met producten waar jouw kind allergisch voor is.

Onderstaande producten mag je kind misschien niet eten:

1. boterconcentraat
2. boterolie
3. boter(poeder)
4. caseïne
5. caseïnaat
6. droge melkbestanddelen
7. gehydrolyseerd melkeiwit
8. lactalbumine
9. lactoferrine
10. β-lactoglobuline
11. lactoperoxidase
12. lactose
13. lactoval
14. magere melkbestanddelen
15. magere melkpoeder
16. melkderivaat
17. melkeiwit
18. melkpoeder
19. melksuiker
20. melkvet
21. melkzout
22. nisine (E234)
23. recaldent
24. transglutaminase
25. volle melkpoeder
26. wei
27. weipoeder
28. wron

Zelf koken

Als je een kind met een koemelkallergie hebt, is het belangrijk om zelf te koken. Zo weet je precies wat je kind te eten krijgt en bovendien kan je zo zorgen dat je kind voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt en geen tekorten ontwikkelt.

Er is steeds meer onderzoek dat uitwijst dat er een direct verband is tussen de toename in allergieën en de diversiteit van de darmflora. Veel bewerkte producten bevatten suiker en/of andere zoetmakers (glucosestroop etc.) en dat leidt tot een beschadigde darmflora. Hetzelfde geldt voor fast food (te veel suiker en te weinig vezels!).