Stevia is ontzettend populair. Je kan het als een soort suikerkristallen, een poeder, een vloeistof of gemengd met andere zoetstoffen zoals bijvoorbeeld erythritol, maltitol, sucralose en/of isomalt kopen.

Het komt onder veel verschillende merknamen, bijvoorbeeld Truvia, PureVia, SweetLeaf, Greensweet, Splenda, Avanz Stevia extract, NOW Better Stevia, Stevia-in-the-Raw.

Het stevia plantje

De officiële naam van deze plant is ‘Stevia rebaudiana’. Deze plant wordt al meer dan 1500 jaar gebruikt door de Guaraní-volkeren in Zuid-Amerika, die het ‘zoet kruid’ noemden. De blaadjes worden in zowel Brazilië als Paraguay al honderden jaren gebruikt, bijvoorbeeld in thee en medicijnen. De blaadjes van het steviaplantje worden dan in kleine hoeveelheden gebruikt voor speciale gelegenheden, dus niet dagelijks in grote hoeveelheden.

In veel tuincentra in Nederland kan je deze plantjes kopen. Als je zo’n blaadje proeft valt het op dat het véél en véél zoeter dan suiker is (zo’n 30x zoeter dan suiker) en een heel bittere nasmaak heeft. Niet echt heel lekker dus en je zal van dit plantje dan ook echt niet heel veel gebruiken. De gedroogde blaadjes kan je als poeder online kopen, maar het is dus niet zo vreemd dat dit niet heel populair is.

Wat maakt het zo zoet?

Er zitten een aantal stofjes in de blaadjes van het plantje die voor de hele zoete smaak zorgen, deze stofjes zijn verschillende soorten steviolglycosiden.

De zoetstof stevia wordt gepromoot als een ‘natuurlijke’ zoetstof. De zoetstof gebruikt niet het hele plantje zoals het in de natuur voorkomt, maar gebruikt twee bepaalde steviolglycosiden: stevioside en rebaudioside A. Vooral rebaudioside A wordt gebruikt, want dat is ietsje minder bitter dan stevioside.

Rebaudioside A is namelijk al in een piepkleine hoeveelheid mier en mierzoet. Het plantje bevat zo’n 10% steviolglycosiden en de kant-en-klare stevia producten bevatten 80-90% steviolglycosiden. Zoetstoffen met stevia zijn 200-350 keer zoeter dan suiker, daarom worden er andere stoffen aan toegevoegd.

Hoe wordt stevia gemaakt?

Het is heel moeilijk om de steviolglycosiden uit de blaadjes te isoleren. Een ingewikkeld chemisch proces dat uit vele stappen bestaat. Vervolgens moeten deze stofjes dan ook nog in een bruikbare zoetstof gemaakt worden. Om de doseerbaarheid te vergemakkelijken wordt daarom een ‘drager’ toegevoegd. Er komt dus nogal wat bij kijken! Bovendien worden er vaak andere zoetstoffen, zoals bijvoorbeeld erythritol toegevoegd om de bittere nasmaak te verminderen.

In het stevia zoetstof productie proces kunnen afhankelijk van de producent verschillende chemicaliën worden gebruikt. In de patenten is gepubliceerd welke producent wat gebruikt, zo gebruiken sommige producenten ethanol en andere producenten methanol.

Zitten er koolhydraten in ‘stevia’?

In pure stevia zitten geen koolhydraten, maar het bevat wel andere stoffen. Die andere stoffen kunnen wel koolhydraten bevatten.

Er wordt een ‘drager’ toegevoegd om doseerbaarheid mogelijk te maken. Als je de etiketten leest zal je zien dat aan sommige producten ‘maltodextrine’ als drager is toegevoegd. Dit zijn koolhydraten. Hierdoor raak je dus uit ketose.

Hoogbewerkt product

Stevia zoetstoffen worden gepresenteerd als natuurlijke zoetstoffen. Of iets wel of niet natuurlijk hangt van je definitie af. Voor mij is iets natuurlijk als het niet in een fabriek met een ingewikkeld proces geproduceerd hoeft te worden, geen toevoegingen bevat en jouw over over grootouders het product al kenden. Ik ben een voorstander van clean keto, dus echte pure voeding eten. Stevia zoetstoffen horen daar voor mij niet bij, voor mij zijn het geen natuurlijke producten.

Er zijn verschillende redenen om het keto dieet te volgen. Veel mensen volgen het enige tijd om af te vallen en schakelen dan over naar een koolhydraatarm dieet. Anderen, zoals ik, volgen het keto dieet vanwege de vele gezondheidsvoordelen, dan komt de focus vaak op echte voeding en daar horen zoetstoffen niet bij, ook stevia niet.

Hier kan je meer lezen over de voor- en nadelen van stevia en van zoetstoffen in het algemeen.