Niet al het gewichtsverlies is hetzelfde, je kan onderscheid maken tussen 3 soorten gewichtsverlies. Sommige manieren van gewichtsverlies leiden vaker tot blijvend gewichtsverlies, terwijl andere soorten gewichtsverlies vaak slechts tijdelijk zijn.

In principe zijn er 3 soorten gewichtsverlies, je kan gewicht verliezen door:

• vocht verlies
• spierafbraak
• vet verlies

Vocht verlies

Je kan heel snel enkele kilo’s verliezen door vocht verlies. Vochtverlies is dan ook vaak de eerste soort gewichtsverlies als je het keto dieet gaat volgen.

Dit is waarom sommige mensen gedurende de eerst 2 weken van het keto dieet wel 5-6 kilo afvallen. Hoe meer vocht je lichaam vasthoudt, hoe meer vocht je kan verliezen. Als je dus heel veel koolhydraten eet en dan opeens je koolhydraten beperkt tot 20 gram per dag, zal je heel veel gaan plassen. Het is namelijk zo dat je lichaam vrij veel vocht vasthoudt als je koolhydraten eet, dit kan dan ook de oorzaak van een opgeblazen gevoel zijn. Vaak hoor je dat als je het keto dieet een paar weken gedaan hebt, het opgeblazen gevoel weggaat. Dit komt dus door vochtverlies.

Er zijn ook andere manieren om vocht te verliezen. Een snelle manier van gewichtsverlies is door te zweten. Als je dus heel veel sport en heel erg zweet, kan je ook afvallen door vochtverlies. Als je daarna veel drinkt komt het gewicht er echter weer bij. Jockeys maken hier ook gebruik van door naar de sauna te gaan een aantal uur of een dag voor een paardenrace. Dit is hoe ze dan zorgen dat ze het juiste gewicht in de race hebben. Als je dit op de langere termijn doet gaat je lichaam en ook je huid uitdrogen. Veel jockeys zien er vaak heel gerimpeld uit. Hier komt dit dus door.

Je kan ook vocht verliezen door veel te weinig te drinken. Normaal gesproken laat je lichaam weten of je moet drinken door te zorgen dat je dorst krijgt. Als er echter niks te drinken is, dan kan je gaan uitdrogen. Gedurende dit proces verlies je dus vocht en ook gewicht. Het is echter heel slecht voor je lichaam. Oudere mensen en vooral mensen met dementia hebben hier soms ook last van omdat de dorst signalen niet meer zo goed werken.

Spierafbraak

Als je in heel korte tijd veel afvalt en toch koolhydraten eet en voldoende drinkt, dan val je vrijwel zeker af door spierafbraak. Dit is het soort gewichtsverlies dat je echt niet wilt hebben.

Gewichtsverlies door spierafbraak komt doordat je lichaam geen energiebron kan vinden. Je kan geen vet verbranden zolang je koolhydraten eet, want je insuline niveau is te hoog.

Je kan ook gewicht verliezen door spierafbraak als je weinig koolhydraten eet, maar net te veel (en te weinig vetten) of net in de verkeerde verhouding met vetten, om in ketose te blijven. Je lichaam heeft energie nodig en je twee mogelijke bronnen zijn glucose (uit koolhydraten of eiwitten) of ketonen (uit vetten).

Dus als je een crash dieet volgt waarbij je minder dan 1000 kcalorieën per dag eet en een flink deel van die calorieën uit koolhydraten komt, dan moet je lichaam wel spieren afbreken. Het heeft geen keus. Als je echter een heel eiwitrijk, caloriebeperkt dieet volgt kan dit in bepaalde situaties ook tot spierafbraak leiden.

Door spierafbraak, kan je lichaam eiwitten omzetten in glucose via een proces dat gluconeogenese heet. Spierafbraak is natuurlijk niet goed en wel om een aantal redenen:

• je hebt je spieren nodig – je hart is ook een spier
• een hogere spiermassa zorgt voor een betere stofwisseling, hoe minder spieren, hoe trager je (basis)stofwisseling
• het verhindert vet verbranding (want je lichaam gebruikt glucose als energiebron)

Je kan meerdere kilo’s afvallen in een korte tijd door spierafbraak. Spieren wegen namelijk veel meer dan vet. Dit is waarom je dus minder afvalt in kilo’s als gevolg van vetverbranding en het afvalproces dus langzamer lijkt te gaan.

Vet verlies

Op het keto dieet is het de bedoeling dat je afvalt door vet verlies. Je doet dit door in ketose te komen en te blijven. Op die manier kan je lichaam 24 uur per dag vet verbranden om aan energie te komen. Of en hoeveel je afvalt hangt dan wel samen met hoeveel vet je uit je voeding verbrandt en hoeveel lichaamsvet je verbrandt om aan energie te komen.

Ook hier is het belangrijk om de gulden middenweg te vinden en die is niet voor iedereen hetzelfde. Je wilt dus niet te veel kcalorieën per dag eten, want dan voorzie je in je gehele energiebehoefte via je voeding. Er is dan geen reden voor je lichaam om lichaamsvet te verbranden. Je wilt echter ook niet te weinig kcalorieën per dag eten, want dan gaat je lichaam je stofwisseling vertragen. Daarom is het advies om minimaal 1000-1200 kcalorieën per dag te eten en de energiebehoefte wat te variëren. Dus de ene dag wat meer en de andere dag wat minder. Een onvoorspelbaar eetpatroon maakt de kans dat je lichaam je stofwisseling gaat vertragen namelijk kleiner.

Toch kan je lichaam maar een bepaalde hoeveelheid vet verbranden per dag. Op het keto dieet kan je alleen in die eerst twee weken veel afvallen via vochtverlies, daarna stabiliseert gewichtsverlies tot gemiddeld 0.5 kilo per week. Sommige weken val je helemaal niet af en andere weken iets meer. Hier kan je daar meer over lezen.

Vasten

Als je gaat vasten zal je vaak afvallen door verschillende soorten gewichtsverlies, namelijk:

• vocht verlies
• eiwithergebruik
• vet verlies.

Kortdurend vasten (intermittent fasting of tot 3-4 dagen vasten) zal er niet toe leiden dat je stofwisseling gaat vertragen en je lichaam zal dus geen spieren afbreken.

Na zo’n 48 uur gaat je lichaam overbodige en kapotte cellen in je lichaam opsporen en afbreken. Dit proces heet autofagie en er zijn aanwijzingen dat autofagie kan helpen met bepaalde ziektes die het gevolg zijn van celmutaties te verhinderen door die kapotte cellen op te ruimen. Waarschijnlijk is een vast tussen 48-72 uur optimaal om autofagie in werking te zetten en sommige mensen raden daarom ook aan om dit een aantal keer per jaar te doen.

Als je echter gedurende een lange tijd gaat vasten (weken of maanden), dan zal je stofwisseling wel degelijk gaan vertragen en de kans dat je spieren gaat afbreken is veel groter. Bovendien kan het breken van een langere vast leiden tot refeeding syndroom en dit is een levensbedreigende aandoeningen. Vooral anorexia patiënten lopen het risico om dit te krijgen.

Hier kan je meer over vasten lezen.