Er is een groot verschil tussen vasten en calorieën beperken. Veel mensen denken dat vasten en heel weinig eten (calorieën beperken) hetzelfde zijn. Dit is niet zo! Voor je lichaam is er een groot verschil.

Wat is calorieën beperken?

De meeste diëten zijn gebaseerd op minder eten, dus het strikt beperken van de hoeveelheid calorieën die je mag eten.

Op de korte termijn leidt dit inderdaad tot gewichtsverlies, maar op de lange termijn is dit niet vol te houden, want je stofwisseling past zich aan door steeds zuiniger te worden.

Je eindigt als iemand die een blaadje sla als avondeten eet en nog steeds nauwelijks afvalt.

Verschil tussen vasten en calorieën beperken

Vasten is heel anders. Als je gaat vasten sla je één of meerdere maaltijden per dag (of meerdere dagen) over. De maaltijden die je wel eet zijn echter gewone maaltijden. Je gaat dus geen calorie-arme maaltijden eten!

Zo weet je lichaam dat er nog voldoende energie binnenkomt en het hoeft dus niet op de spaarstand.

Je eet dus in het totaal wel minder calorieën op een dag, want je eet bijvoorbeeld 2 in plaats van 3 maaltijden, maar dit komt niet doordat je kleinere maaltijden eet.

Dit is het grote verschil tussen vasten en calorieën beperken.

Effect op je hormonen

Als je sterk calorieën gaat beperken door bijvoorbeeld 3 keer een klein beetje koolhydraten te eten, dan reageert je lichaam elke keer dat je eet door insuline (het vetopslaghormoon) aan te maken.

Het duurt daarna weer een tijdje voordat je insuline niveau daalt en dat is wanneer je hongerig begint te worden. Dit is waarom je op de meeste diëten je steeds maar hongerig bent.

Tegelijkertijd wil je lichaam zorgen dat je voldoende energie hebt voor de vitale lichaamsfuncties (kloppen van je hart, ademhaling etc.). Het doet dit door je stofwisseling te vertragen. Je darmwerking is nu éénmaal minder belangrijk dan vitale functies.

Omdat je stofwisseling gaat vertragen, zal je je koud en belabberd gaan voelen. Je hebt weinig energie (want je lichaam wil alle energie reserveren voor wat echt belangrijk is: je hart, je longen, etc.).

Insuline en ghreline

Als je gaat vasten blijven je insuline en ghreline (het honger hormoon) niveaus laag. Hierdoor raak je snel in ketose en dan kan je lichaam vet verbranden. Zodra je ketonen in je bloed hebt, zal je ghreline niveau verlagen. Het lage ghreline niveau zorgt dat je je niet hongerig voelt. Bovendien zorgt het lage insuline niveau dat je ook visceraal vet (vet rond je organen) kan verbranden. Dit is heel belangrijk voor je gezondheid, want dit vet leidt tot veel gezondheidsproblemen.

Het feit dat je lichaam vet kan verbranden, betekent dat het geen energietekort heeft. Dit is waarom je je tijdens het vasten juist heel goed kan voelen. Je voelt je helemaal niet koud, je hebt juist wel energie etc. Dit is echter alleen zo als je in ketose bent. Als je niet in ketose bent, ben je geen vet aan het verbranden!

Toch kan vasten best heel moeilijk zijn als je het voor het eerst gaat doen. Zelfs als je geen honger hebt, kan je wel degelijk de hele tijd met eten bezig zijn. Dit komt door dat onze hele maatschappij om eten draait. ‘Gezelligheid’ heeft vaak met eten te maken, eten is iets sociaals. Als je gaat vasten kan je daar niet aan mee doen en dat is moeilijk. Natuurlijk kan je wel water, thee of koffie (zonder iets erin) drinken, maar dat voelt niet hetzelfde.

Bovendien verstoort vasten je dagritme. Je hebt het gevoel dat je maaltijden moet plannen, koken, boodschappen doen, en dit valt nu allemaal weg.

Je hebt opeens veel extra tijd, maar dat kan leiden tot verveling, het kan saai zijn. Probeer jezelf daarom bezig te houden, ga een boek lezen, bad nemen, film kijken, knutselen, iets doen waar je nooit tijd voor had en nu dus wel. Hou er rekening mee dat als je net met vasten begint, het best lastig kan zijn. Hoe vaker je vast, hoe makkelijker het wordt. Uiteindelijk wordt het ook een overwinning op jezelf. Eerst was je de hele dag aan het snacken, maar als je het keto dieet gecombineerd met intermittent fasting al langere tijd volgt, zal je zien dat je op een gegeven moment niet één, niet twee, maar met gemak drie dagen achter elkaar kan vasten en je daar nog goed bij voelt ook.

Ingesteld op vasten

Gedurende onze evolutie hebben we altijd tijden van overvloed en van schaarste gekend. De mensheid kon hier prima mee om gaan en ons lichaam is hier helemaal op ingesteld. Ons lichaam is echter niet ingesteld op louter goede tijden, dus alleen maar overvloed. Als we altijd voldoende (of meer dan voldoende) voedsel hebben, dan kunnen we nooit lichaamsvet verbranden. Dan krijgen we dus overgewicht en dit overgewicht leidt tot chronische ontstekingen. Deze ontstekingen leiden tot tal van ziekten.

Vasten is niet voor iedereen

Net als het keto dieet, kan vasten de werking van medicijnen radicaal veranderen. Overleg daarom eerst met je arts en wees hier op bedacht.

Bovendien zijn er bepaalde mensen voor wie vasten sowieso niet goed is:

• als je zwanger bent of borstvoeding geeft
• kinderen en jongeren in de groei
• als je een BMI onder 20 hebt

Lees daarom ook de disclaimer voor dat je aan vasten begint.

De gouden regel voor vasten (maar dit geldt net zo goed voor het keto dieet), je bent met je gezondheid bezig en je wilt dingen beter en niet slechter maken. Als je je dus echt niet goed voelt, stop dan. Het is geen wedstrijd.