Verreweg de meeste kinderen gaan door één of meerdere fasen heen waardoor ze heel lastige eters kunnen zijn. 

Als jij op het moment een kind hebt wat niks (gezonds) lust, dan ben je dus zeker niet alleen. Toch kan het heel zorgelijk zijn, vooral als je bang bent dat je kind niet voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt.

Veel kinderen worden rond hun vijfde of zesde jaar weer wat avontuurlijker en meer bereid om nieuwe voedingsmiddelen te proberen. Gedurende de periode van 1 jaar tot een jaar of 5-6 kan het dus heel lastig voor ouders zijn. 

6-12 maanden: smaakontwikkeling

De meeste kinderen zijn rond de zes maanden als ze de overgang naar vaste voeding maken, bereid om nieuwe smaken uit te proberen. Dit is dus je kans om je kind met zoveel mogelijk verschillende smaken kennis te laten maken.

Dit is dus de tijd om bijvoorbeeld bewust verschillende smaken zoals bitter, zuur, etc. aan te bieden. Bittere groenten zijn spruitjes, boerenkool, etc.  Zure smaken kan je aanbieden door je kind aalbessen (rode of witte bessen) en frambozen te leren eten. 

Als je wacht tot je kind één jaar is kan je al te laat zijn. 

Peuter- en kleutertijd

Veel kinderen zijn niet bereid om nieuwe smaken te proberen gedurende hun peuter en kleutertijd. Als jij dit met jouw kind ook ervaart, dan hoef je je dus niet ongerust te maken. Het lichaam van je kind zal er normaal gesproken voor zorgen dat je kind voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt.

Als je als ouder ziet dat je kind heel éénzijdig eet en vooral als het je eerste kind is, dan is het logisch dat je je bezorgd maakt. Maar zolang je kind groeit, blij is en genoeg energie heeft om te spelen, is dit niet nodig.

Mijn eigen dochter leefde jarenlang vrijwel uitsluitend op aardappelpuree, af en toe at ze een piepklein stukje vlees of vis of een heel klein stukje fruit of groente. Ik heb me toen heel wat zorgen gemaakt en we zijn toen op een gegeven moment zelfs naar een kinderarts gegaan. Die was totaal niet bezorgd. Hij vond dat als een kind vrolijk, energiek is en goed groeit, je je als ouder je hier het beste maar bij neer kan leggen.

Je kan wel blijven aanbieden, maar dat heeft meestal geen zin en veroorzaakt alleen maar frustratie aan beide kanten. In zo’n situatie is het belangrijk om met de hele familie samen te eten en je laat je kind kiezen wat en hoeveel het wil.

5-6 jaar: kinderen zijn bereid wat nieuws te proberen!

Veel kinderen worden rond hun vijfde of zesde jaar weer wat avontuurlijker en meer bereid om nieuwe voedingsmiddelen te proberen. Gedurende de periode van 6 maanden tot 1 jaar en tussen 5-6 jaar heb je als ouder dus de beste kans om je kind met nieuwe soorten voedsel kennis te laten maken. De periode tussen 1 – 5 jaar kan heel lastig voor ouders zijn, maar nu weet je in elk geval dat het niet aan jou als ouder ligt, maar deel uitmaakt van een normale ontwikkeling van je kind. 

Geen tussendoortjes

Vooral als je kind slecht eet tijdens de gewone maaltijden, is het extra belangrijk dat je kind geen tussendoortjes eet.

Tussendoortjes zijn namelijk één van de belangrijkste redenen waarom kinderen hun gewone maaltijden niet willen eten. Ze hebben nog gelijk ook, want ze hebben domweg geen honger. Het is veel beter om niet te eten als je geen honger hebt. Kinderen luisteren van nature (onbewust) naar de signalen van hun eigen lichaam. Dit is heel goed en dit proces wil je niet verstoren. 

Groepsdruk

Soms kan groepsdruk helpen bij slechte eters. Je hoort misschien van het kinderdagverblijf dat je kind best avocado lust, terwijl hij het thuis absoluut niet een. Ook kinderen reageren op groepsdruk, als ze zien dat al hun vriendjes iets eten, is de kans groter dat ze het zelf ook willen proberen. En als de smaak dan best meevalt, zullen ze het de volgende keer (op het kinderdagverblijf!) waarschijnlijk weer eten. Pas als een kind een bepaald soort eten 8x heeft gegeten, wordt het een gewoonte.

Thuis kan het in zo’n geval helpen om een vriendje uit te nodigen. Check wat het vriendje voor gezonde dingen eet en maak een leuk schoteltje (niet te veel en met leuke vormpjes). Zet het schoteltje op tafel en laat de kinderen zelf kiezen wat ze doen. Het kan zijn dat jouw kind ook meteen gaat proberen, maar het kan ook zijn dat hij eerst de kat uit de boom kijkt. Ook dit is een kwestie van rustig aanbieden en niet dwingen. Op het moment dat het een strijd wordt, zullen er geen winnaars zijn. De kans dat het in tranen eindigt is groot. 

Voedselallergiën

Ondanks dat peuters en kleuters heel lastige eters kunnen zijn, hebben ze vrijwel nooit tekorten. Als je kind echter een voedselallergie of intolerantie heeft dan kan dit wel tot tekorten leiden. Het probleem is vaak dat je in het begin niet altijd weet of je kind een voedselintolerantie heeft. Een voedselallergie wordt wel vaak al snel duidelijk, omdat allergische reacties vaak veel sneller en heftiger verlopen. 

Vitamine D 

Ook voor kinderen is het ontzettend belangrijk dat ze voldoende vitamine D krijgen. Een vitamine D tekort kan ernstige consequenties hebben voor de gezondheid van je kind.

Kinderen die dagelijks buitenspelen met blote armen, zodat ze via hun gezicht en armen voldoende zonlicht kunnen opnemen om dit om te zetten in vitamine D, hebben in het algemeen geen tekort.

Gedurende koude periodes, herfst en winter, kan het zijn dat je kinderen veel minder buitenspelen of warme kleding aan hebben, waardoor hun huid geen zonlicht kan opnemen.

Gelukkig kunnen we ook vitamine D via onze voeding binnen krijgen, het zit vooral in vette vis, zoals zalm, sardientjes, pangasius, forel, makreel, etc. Bovendien bevat vette vis ook Omega 3 vetzuren en die spelen ondermeer een belangrijke rol in de hersenontwikkeling.

Toch kan het voor sommige kinderen belangrijk zijn om een vitamine D supplement voor hun leeftijd te nemen. Onderzoek heeft uitgewezen dat jongere kinderen (inclusief baby’s) nog niet zo goed vitamine D kunnen aanmaken. Dit is waarom de meeste gezondheidsinstanties ouders aanraden om hun kind een vitamine D supplement te geven. 

Er zijn een aantal risico groepen, bijvoorbeeld kinderen die weinig buitenspelen of meisjes met een hoofddoek en bedekte armen, maar ook kinderen met een donkere huidskleur. Als jouw kind in één van deze groepen valt is het extra belangrijk om te zorgen dat je kind voldoende vitamine D krijgt (via zonlicht, vette vis of een supplement).

Tips voor kieskeurige eters

Hier volgen een aantal tips. Er is geen garantie dat ze bij jouw kind werken, maar wellicht het proberen waard. Mocht het desondanks niet lukken, wanhoop niet!

Ook al lijkt het misschien dat je kind van de lucht leeft, zolang hij groeit, energiek is en in gewicht aankomt is het niet nodig om je zorgen te maken.

• Samen menuplan maken (laat je kind bijvoorbeeld de groente kiezen)​
• Maak het leuk met kleur, dips, leuk vormpje​
• Laat je kind helpen met koken (bijvoorbeeld groente wassen)
• Combineer iets nieuws met geliefd/bekend eten​
• Nodig een vriendje uit om mee te eten​
• Varieer! Gekookte groente, puree of groente-patat uit de oven.
• Eet samen met de hele familie hetzelfde (kinderen kopiëren gedrag van anderen)
• Laat je kind tuinkers groeien of een ander soort groente of fruit

• Dwing je kind nooit om z’n bord leeg te eten!
• Straf je kind niet als het iets niet lust
• Zorg voor zo min mogelijk afleiding, dus geen TV etc
• Omkopen is geen goed idee
• Geef niet op. Het komt vanzelf, waarschijnlijk als je het het minst verwacht
• Na een weigering, wacht 2 weken voordat je dat voedsel opnieuw aanbiedt
• Geef slechte eters zo min mogelijk (het liefst geen) tussendoortjes

En dan nu mijn laatste en belangrijkste tip. Deze tip kan de relatie die je kind de rest van zijn leven met eten heeft bepalen:

Het leidt tot een ongezonde relatie met voeding en als je kind ouder is, zal het eerder geneigd zijn om junk food ‘als beloning’ te nemen of te gaan overeten. Er is steeds meer bewijs dat de relatie die je als kind met voeding ontwikkelt, bepalend is voor hoe je als volwassene met voeding omgaat. 

Waarschijnlijk is dit ook de moeilijkste tip, want onze maatschappij is zo ingesteld om voeding als beloning voor iets te zien. Probeer je je hier dus bewust van te zijn en dit zelf zo min mogelijk te doen. Een klein cadeautje of een leuke activiteit samen zal voor je kind net zo’n leuke beloning zijn!